Bu etkinin ismi Amerikalı şarkıcı ve aktris Barbra Streisand’dan gelmekte. İsmin ortaya çıkmasına neden olan olay ise 2003 yılının Mayıs ayında yaşanıyor. Barbra Streisand, Kaliforniya Malibu’da bulunan evinin resimlerinin havadan paylaştığı ve mahremiyetini ilan ettiğini için fotoğrafçı Kenneth Adelman ve Pictopia.com’a mahremiyet ihlali nedeniyle 50 milyon dolar dava açıyor. Dava başarısızlıkla sonuçlanıyor ve mahkeme, bu uzaktan hava çekimlerinin Streisand hakkında gerçekten özel hiçbir şeyi açığa çıkarmadığı sonucuna varıyor.
Barbra Streisand Etkisi Nedir?
Streisand Etkisi, görünürlüğü azaltmak veya ortadan kaldırmak için bir şeyi bastırma, gizleme, kaldırma veya sansürleme girişimlerinin, ilgili bilgi ve içeriğe yönelik farkındalığın artmasıdır.
1 Olanı 5 Yapma
Bu olay günümüzde birçok defa etkisini göstermekte. Hiç kimsenin duymayacağı bir olay veya durum, baskı, gizleme veya sansürleme girişimlerinden dolayı daha fazla bilinir hale gelebiliyor. Bir şeyi bastırma girişiminin ona yalnızca daha fazla dikkat veya kötü şöhret getirmesine neden olabileceğini de unutmamak gerek. Üstelik o yıllarda internetin etkisi oldukça zayıftı. Bugün, insanlık güçlü bir bağlantı halinde.
Dünya genelinde bu etkinin doğruluğunu gösterebilecek birçok olay gerçekleşti ve gerçekleşiyor. Örneğin, 2019 yılının Mart ayında ABD Temsilcisi Devin Nunes, Twitter’a ve üç kullanıcıya karşı 250 milyon ABD doları tazminat davası açmıştı. Bu davaya konu olan ve davada adı geçen parodi hesap @DevinCow dava öncesi sadece 1.200 takipçiye sahipti. Davadan sonra ise bu hesabın takipçi sayısı 600.000 seviyelerine ulaştı. Bugün ise 700 bin seviyelerini geçmiş durumda.
Barbra Streisand davasında da aslında fotoğraf yukarıdan çekilmişti ve konunun direkt olarak Barbra Streisand ile bir ilgisi yoktu. Bu fotoğraf Kaliforniya kıyı şeridi boyunca erozyonu belgeleyen California Coastal Records Project’in bir parçası olarak yayınlanmıştı. Yani tamamen organik bir haber gibi düşünülebilir. Kişiye yönelik herhangi bir detay olmadığının altını yeniden çizmek lazım.
Bu davadan sonra konu gündeme oturdu ve sonraki bir ay içinde siteyi 420.000’den fazla kişi ziyaret etti. Streisand Etkisi olarak bilinen bu konu birçok kişi, kurum ve markaya ders niteliğinde çıktılara sahip.
Bu fenomen aslına bakılırsa Streisand’ın davasından önce de vardı. Örneğin, Çin deyimi olan “yù gài mí zhāng” şu anlama gelir: “Saklamaya çalışmak onu daha belirgin hale getirir. Bir örtbas sadece işleri daha da kötüleştirir.”
Bu olayı Streisand adıyla anılmasında şüphesiz ki konuya taraf olan birinin ünlü olması baskın bir şekilde etkiliydi. Bir diğer etki ise internetin yavaş yavaş etkisini göstermeye başlamasıydı. Günümüz dünyasında baskı, sansür veya gizleme yöntemleri ters tepki olabilecek sonuçları ortaya çıkarıyor ve içeriği çok başka boyutlara taşıyabiliyor. Bundan dolayı böylesine adımlar atma noktasında anlık kararlar vermek ve agresif olmak konuyu 1’den 5 seviyesine çıkarmaya neden olabilir.
Bir yanıt yazın